Jans Muskee: ‘Hallo Jumbo’ (2015) oliepastel op papier (200×300 cm)
copyright: 2017 – Jans Muskee
Kunstenaar Jans Muskee (Nieuw-Amsterdam, 1961) zag in gedachten galeriehouder Tsjalling Venema langs zijn huis lopen en werkte dat beeld uit in één van zijn reuzenformaat oliepastels. Je zou zweren dat het olieverfschilderijen zijn. Tsjalling Venema exposeerde eerder zulke tekeningen in zijn galerie omdat hij meteen zag dat het iets bijzonders was. Nu hangt het werk, inclusief de pastel waarop de galeriehouder staat afgebeeld, in het Drents Museum.
Op de tekening met de titel Hallo Jumbo zien we hem met zijn vrouw in een heerlijk zonnige, burgerlijke buurt in Groningen op weg naar de Jumbo. Vrouw Venema heeft alvast een gerecyclede Jumbotas in haar hand. Maar waarom steekt Tsjalling Venema zijn tong uit? Dat is wat we ons afvragen terwijl we toch al een hele tijd voor het schilderij staan. Doorgaans letten we niet zo op de tong van Tsjalling.
Jans Muskee is, zoals veel mensen, geïnteresseerd in bloot en seks. Dat zien we op zijn schilderijen terug. In zijn goed voorziene doos met veelkleurige pastels is de vleeskleur steeds het eerst versleten. Als er geen bloot te bekennen is, heerst er in zijn taferelen wel iets van een erotische suggestie. Niet tastbaar, maar wel voelbaar. Juist die pastels zijn het spannendst. Maar dat is niet het enige. Tegelijkertijd kijkt hij naar hoe mensen met elkaar omgaan. En wil hij laten zien dat mensen meestal niet erg handig zijn in het contact maken. Wat dat betreft is erotiek een werkzaam hulpmiddel. Als je niet weet wat je tegen elkaar moet zeggen, kun je altijd nog zoenen of likken. De kat links lijkt het voorbeeld te geven.
Jans Muskee kleurt dat alles tot aangename voorstellingen, mooie mensen in mooie omgevingen, al dan niet met ondeugende details. Je begint te vermoeden dat zijn tekeningen ons een spiegel willen voorhouden. In dat opzicht doet zijn werk denken aan dat van Amerikaanse kunstenaars als Eric Fischl of Christian Brandl. Of aan de Duitser Aris Kalaizis, maar dan zonder diens magisch realistische elementen.
Jans Muskee volgt echter zijn eigen invalshoek. Als we bijvoorbeeld goed naar de tekening Hallo Jumbo kijken, zien we een stelletje voor een portiek waarvan de vrouwelijke wederhelft ook al haar tong uitsteekt. Tsjalling Venema ziet dat en steekt vervolgens ook zijn tong uit. Betekent dat een ‘sliepuit’? Wil hij laten zien dat zijn tong ook meetelt? Het blijft een raadsel. Zoals er zoveel onbeantwoorde vragen zijn in het oeuvre van Jans Muskee.
Jans Muskee ‘Absoluut Misschien’ – levensgrote tekeningen. Drents Museum, Assen. Open: di t/m zo 11-17 uur. T/m 7 januari 2018. www.drentsmuseum.nl