Peter Boersma: ‘Date’ (2011) installatie (300x55 cm) Copyright: Eric Bos
Kunstlievend Genootschap Pictura in Groningen heeft deze keer de allure van een heuse Groninger Kunsthal. Het gaat over eten, het onderwerp is gedekte tafels. Dat is al bijzonder. Maar in de verschillende expositieruimtes val je van de ene verbazing in de andere. Zoveel kleur en kwaliteit, zoveel monumentale schilderijen van coryfeeën als Douwe Elias, Mario ter Braak en Kenne Gregoire. Het spat van de wanden. En dat met het minst spectaculaire genre in de schilderkunst: het stilleven.
Vooral de fruit- en groentestillevens van Mario ter Braak spotten met het genre. Hij rangschikt zijn eetwaren alsof het wiskundige reeksen zijn en van zo’n krachtig trompe l‘oeil dat je denkt alles er zo van af te kunnen pakken.
Er staan ook installaties van gedekte tafels. Zoals van Evelyn van Oosterhout die doet denken aan een Avondmaaltafel. Het ziet eruit alsof deze zo uit het Meer van Galilea is opgevist. De meeste voorwerpen zijn van vissenhuid en over alles ligt een patina van zeezout, zo lijkt het.
Achter de tafel op het podium van de grote bovenzaal hangt een enorm schilderij van Mario ter Braak van een spruit. Hollandser en saaier kan het niet, maar deze spruit knalt van de muur. En dat is met alles zo. De indrukwekkend geschilderde tafels met eetgerei van Kenne Gregoire drijven de spot met het perspectief. Je zou verwachten dat eten en servies van het tafelblad glijden. Spektakel.
Die van Douwe Elias zijn daarbij vergeleken van zo’n warmte en geborgenheid. Aan de tafels in zijn Friese interieurs zou je onmiddellijk willen aanschuiven. Ze hebben iets contemplatiefs, iets dat met herinnering te maken heeft. Boven een ervan kringelt een vliegenvanger aan het plafond. De koperen punaise waarmee ‘ie vastzit, glanst alsof ‘ie van goud is.
Beneden, in de serene stilte van de 18de-eeuwse Bestuurskamer, staat nog een bijzondere tafel. Een echte. Een installatie van Peter Boersma. Wel drie meter lang. Er is een wit tafellaken overheen gedrapeerd, met de hand geborduurd in Budapest. Twee goudkleurige stoeltjes staan precies in het midden tegenover elkaar. Een tafel voor twee. Maar hier zijn we niet zo gauw uitgegeten. Er ligt genoeg bestek voor 65 gangen. Alle vorken, messen en lepels liggen tegen elkaar aangedrukt. Tweemaal drie meter lang bestek. Het is niet te geloven. Eenvoud en rijkdom tegelijk. Overdaad en ingetogenheid. Een gedekte tafel om te zoenen.
‘Gedekte Tafels – schilderijen en installaties’ Pictura, Sint Walburgstraat 1, Groningen. Open: wo t/m za 13-17, zo 14-17 uur. T/m 26 juni.