De Nike van Samothrake in het Louvre in Parijs.
Copyright: yeome.de
Zoals Kate Winslet op de voorsteven van de Titanic stond, het haar door de zeewind naar achteren geblazen, dat was de houding van de overwinning. Omdat je je onkwetsbaar waant als je verliefd bent en denkt de hele wereld aan te kunnen, met de armen van je geliefde om je heen.
Zo hadden wij daar ook wel willen staan, vol levenslust, ons niet bewust van de ramp die zou volgen. Kate had echter een voorloopster, de Griekse godin van de overwinning, Nike. In 1863 werd haar grijs marmeren beeld door archeologen opgegraven op het eiland Samothrake in de Egeïsche zee. Het bleek rond 200 v.Chr. vermoedelijk door de beeldhouwer Pythokritus te zijn vervaardigd en het was zwaar beschadigd. Het hoofd was zoek, jaren later werd haar linkerarm ontdekt, een rechterhand en in 1950 nog een paar vingers.
Bij de Nike van Samothrake, die via Wenen in Parijs belandde, kwamen ook nog brokstukken van de sokkel uit de grond. Die bleken tezamen de voorsteven van een schip te vormen. De Nike stond dus, met een omhoog gestrekte rechterhand op eenzelfde plek als Kate Winslet in de wereldberoemd geworden filmscène. De wind blaast door de plooien van haar flinterdunne, doorzichtige peplos, zoals de Grieken zo’n kleed noemen. Dat suggereert tevens snelheid.
De 3,28 meter hoge Nike staat in het Parijse Louvre bovenaan een hoge marmeren trap. Ze is een wonder van beeldhouwkunst uit een tijd waarin het ging om ‘pathos’, het krachtig uitdrukken van gevoel. Zo van steen als ze is, zo soepel is haar lichaam, zo krachtig haar pas, zo glorieus haar vleugels. Levend marmer, met toevallig hetzelfde postuur als van Kate Winslet.
Wie nu meteen naar Parijs wil afreizen, moet weten dat de Nike daar tijdelijk van haar sokkel is gehaald, omdat het wordt gerestaureerd. Een geluk is echter dat het beeld ook in Groningen is te zien. Een identiek gipsen afgietsel op ware grootte siert het schilderpraktijklokaal van de Klassieke Academie. Levensgrote afgietsels van de Nike zijn zeldzaam, maar In Groningen staat er een, zonder voorsteven, maar met wapperende peplos en vleugels in volle glorie.