Edward Hopper: ‘Morning Sun’ (1952) olieverf op doek (71,44×101,93 cm)
copyright: 2017 – Drents Museum, Assen
Eén van de schilderijen op de tentoonstelling ‘The American Dream’ in Assen lijkt licht uit te stralen. Het is ‘Morning Sun’ van Edward Hopper uit 1952. We zien een vrouw in een roze jupon op een bed zitten terwijl ze zich koestert in het zonlicht dat door het raam naar binnen komt.
Het is inderdaad een raam, maar zoals bij alle ramen in de schilderijen van Hopper bevat het geen vensterglas. Alsof het bij hem altijd zomer is, zo’n snikhete Amerikaanse zomer als in de romans van James M. Cain en de toneelstukken van Tennessee Williams. Dat zomerse en dat licht heeft het museum heel geraffineerd versterkt door er een extra heldere lichtspot op te zetten. Daardoor lijkt het of de zon daar op die plek echt aanwezig is.
Het nadeel is wel dat het ook de zwakke kanten van de schilder Edward Hopper benadrukt. De huid van de starende vrouw ziet er krijterig uit, alsof ze niet van vlees en bloed is. Hoe prachtig Hopper ook met kleuren en compositie kon omgaan, in het schilderen van huid was hij niet echt goed. Zijn vrouw Jo Nivison kon er over meepraten. Zij zat model voor alle naakten in de schilderijen van haar man.
Zoals ze daar in 1952 op dat bed zit te poseren, is ze al 69 jaar. Hopper heeft haar dus jonger afgebeeld. Maar dat maakt niet uit, het gaat om wat ze ons vertelt. De meeste afgebeelde vrouwen bij Hopper vertellen hetzelfde verhaal. Haar gezicht drukt melancholie uit, een zweem van teleurstelling, misschien omdat de Amerikaanse Droom maar een droom blijkt te zijn. Je stapt er binnen en kijkt en wacht met haar mee. Maar er verandert niets.
Edward Hopper zag dat verhaal om zich heen, op het witte doek in de bioscoop, aan de overkant van de straat, net zoals de fotograaf in de film ‘Rear Window’ uit 1954 van Alfred Hitchcock. Eenzame levens. Al die ramen zonder vensterglas. En toch vaak uitzichtloos. Steeds weer die alleenstaande vrouwen die hunkeren naar een beter bestaan, een betere toekomst, geluk. Mia Farrow beeldde dat nog zo mooi uit in de film ‘The Purple Rose of Caïro’ van Woody Allen waar ze elke dag de Amerikaanse Droom op het witte doek voorbij zag komen. Hopende dat iemand het waar zou maken. De man van haar dromen. De held.
The American Dream. Drents Museum, Assen. Open: alle dagen (behalve maandag) 11-17 uur. T/m 27 mei. catalogus: 24,95 www.drentsmuseum.nl